Marguerite Duras (4 Nisan 1914 – 3 Mart 1996)
📌1914 yılında Çinhindi’nde doğan Duras, gençliğini geçirdiği bu ülkenin atmosferinden ve olaylarından derinden etkilendi. 18 yaşında Paris’e geldi; hukuk, matematik ve siyaset bilimi okudu. Komünist Parti’ye katıldı. İlk romanı Les Impudents’ı (Saygısızlar) 1943 yılında yayımladı. Özyaşamöyküsel bir roman olan Sevgili ile 1984’te Fransa’da Goncourt Ödülü’nü aldı. Çok sayıda roman dışında, birçok senaryoya da imza attı. Bütün eserlerinde edebiyatı sorguladı. 1960 Cannes Film Festivali’nde gösterilen Hiroşima Sevgilim, Duras’ı ününün doruğuna çıkardı. Duras. 1996 yılının Mart ayında 82 yaşında öldü.
🕯️1944’te kocası Robert Antelme tutuklanıp toplama kampına yollandı. Bu dönemi daha sonra La Douleur (Acı) adlı kitabında anlatacaktır. Aynı yıl Fransız Komünist Partisi’ne üye oldu; 1950 sonlarında partiden ayrıldı. 1955’te yayımlanan Le Square (Alan) adlı kitabı “alt-konuşma” tekniğine çok yakın bir yazı cinsinin doğuşuna damgasını vurdu. 1955-60 arasında Cezayir Savaşı ve De Gaulle rejimine karşı mücadele verdi. Makale ve röportajlarında toplumun dışına atılmış insanlarla ilgilendi.
“İnsan henüz başlamadığını sanır, oysa başlamıştır. Bir şey yapmadığını sanır, oysa yapmıştır. Bir amaca doğru yürüdüğünü sanır, oysa amaç arkasında kalmıştır.” (Marguerite Duras)
1959’da senaryosunu yazdığı Hiroshima mon amour (Hiroşima Sevgilim) Alain Resnais tarafından filme alındı. Tiyatrodaki ilk başarısını 1965’te sahneye konan Une Journée Entière Dans les Arbres (Bütün Gün Ağaçlarda) piyesiyle yaşadı. 68 olaylarına etkin olarak katıldı, Öğrenci-Yazar Eylem Komitesi’nde yer aldı. 1969’da ilk filmini çekti: Détruire dit-elle (Yıkmak, Dedi Kadın). Bu dönemle birlikte ve özellikle 1970’te L’amour (Sevgi) adlı kitabının yayımlanmasından sonra yazısı sinemanın hizmetine girdi; metinlerinin başlığında “metin-tiyatro-film” ibaresi görülmeye başladı. 1975’te India Song’u çekti. Bu filmde “metin dışı sesler” ilk defa bu kadar ağırlığını hissettiriyordu. 1980 yazında yeniden edebiyata döndü. Bu dönemin ilk kitabı L’été 80’dir (80 Yazı). 1982’de Ölüm Hastalığı (La Maladie de la mort), 1983’te Sevgili (L’amant) yayımlandı. Bunları 1987’de Emily L., 1990’da La Pluie d’Eté (Yaz Yağmuru) izledi. Duras, Ekim 1988-Haziran 1989 arasını hastanede koma halinde geçirdi.
“Bütün koşullar bir araya gelip işler iyi gitmeye başlayınca, insanlar rahat duramaz, bunu bozmak için ellerinden geleni yaparlar. Çünkü mutlulukta acı bir şey vardır.”
🚩ESERLERİ HAKKINDA KÜÇÜK BİR ANALİZİMİZ:
Metinleri, modern edebiyatta; kadın ve erkek arasındaki ilişkilerde aşk, umutsuzluk, kişisel acı, aşkın derinliğini arayış ve genelde sonsuz yalnızlık gibi duyguları sorgulayan değerli yapıtlardır. Alışılagelmişin dışında “ikinci şahıs anlatıcı” ağzından yazılmıştır. Bu bağlamda ilksel ve modern biçimleri aynı anda kapsayabilen metinlerinin/eserlerinin olduğunu söyleriz. Bir yandan aşk, sevgi gibi bedeni aşan, hedefi belli olmayan duygularla beraber, modern zamanların parçalanmış kadın ve erkek bireyinin tedavisi mümkün olmayan yalnızlığının bir arada olduğunun altını çizer. Bu durumu, bir elmanın iki yarısının sonsuz yalnızlığına benzetir.
“Gerçekten siyah bir denize yolculuğa çıkarsınız. Böyle bir renge sahip olan bir deniz olmadığını bile bile. Dalgaların başında hıçkırıklara boğulan bir adamı çizer sözcükler. Kiralanmış bir kadının başında anlatır kendini, siyah bir gecede bir adam.” Marguerite Duras’ın her cümlesiyle insanı düşündüren, ilişkileri sorgulayan ve aşkın derinliğini arayan yapıtları vardır.
ÇOK OKUNAN BAZI ESERLERİ:
Sevgili. Ölüm Hastalığı. Hiroşima Sevgilim. Yazmak. Bir Yaz Akşamı On buçukta. Moderato Cantabile. Yaz Yağmuru. Bahçe. Acı. Yıkmak Diyor Kadın. Somut Yaşam. Bay Andesmas’ın İkindisi. Tarquinia’nın Küçük Atları. Somut Yaşam. Konsolos Yardımcısı.
Mücadeleci bir kadın ❣️